Dziewiętnasty dyskurs Sathya Sai Baby
wygłoszony podczas letnich kursów Summer
Showers w 1979 r.
Kwintesencja wszystkich nauk Wed i świętych
pism brzmi: Człowiek powinien czuć tożsamość z Atmą, która jest obecna
we wszystkich istotach. „Ardźuno! Ten, kto Mnie widzi we wszystkim i
wszystko we Mnie, jest mi drogi, bez względu na sposób życia” – oświadczył
Kriszna. „Osoba, która wielbi Mnie przez wszystkie stworzenia, łączy się ze
Mną!”. Dalej Gitaćarja (Nauczyciel Gity) powiedział: „Dhjana (medytacja) ma swoje ograniczenia, ale nie mają ich korzyści
jakie przynosi – siddhi (nadnaturalne
moce). Dhjana obdarza człowieka dźńaną, czyli najwyższą mądrością”. Dźńana to nie zwykłe intelektualne ćwiczenia. Nie
są to wyżyny wyobraźni, ani jakaś mentalna mieszanka. Jest to ciągłe doświadczanie
rzeczywistości atmy. „Tylko jedna osoba
na milion podejmuje próbę urzeczywistnienia atmy.
Wśród nich tylko jedna na tysiąc rozumie proces urzeczywistniania atmy. Pośród tysięcy takich ludzi tylko
jeden człowiek osiąga Mnie. Ci, którzy doszli do samourzeczywistnienia i
połączyli się ze Mną, są zaprawdę bardzo nieliczni” – powiedział Kriszna do
Ardźuny. Powodzenie w dźńana jodze zależy od zasług człowieka. Wyścigi wygrywa tylko
jeden biegacz. Podobnie, na gałęziach drzewa mogą być tysiące kwiatów, ale
tylko bardzo nieliczne staną się owocami. Są różnego typy ludzi: teiści,
ateiści, agnostycy, jogini, ludzie
opieszali i gnuśni, hedoniści, stoicy, cynicy, święci i grzesznicy. Każda osoba
zajmuje określoną pozycję na tym świecie zgodnie z jej samskarami, czyli psychicznymi i duchowymi cechami nabytymi w
poprzednich żywotach. Prakriti, czyli przyroda, składa się z żywiołów:
ziemi, wody, ognia, powietrza i eteru oraz umysłu, intelektu i ego. Ponad prakriti istnieje wyższa sfera znana
jako paraprakriti. Każda osoba musi pojąć znaczenie prakriti i paraprakriti. To właśnie dzięki paraprakriti
człowiek staje się boski. Prakriti
przywiązuje człowieka do świata. Paraprakriti
czyni go boskim. Prakriti jest
konkretna, materialna i namacalna. Paraprakriti
jest abstrakcyjna, niematerialna, nieuchwytna. Wewnętrzna atma także jest niematerialna i nieuchwytna. Istnieje ona poza
umysłem, przestrzenią i czasem, ale idąc ścieżką jogi można ją intuicyjnie i mistycznie
doświadczyć. W naczyniu jest mleko. W mleku nie widać
masła. Czy znaczy to, że w mleku nie ma masła? Zagotujcie mleko, pozwólcie mu
zsiąść się i ubijcie je, a masło wyjdzie na wierzch. Zatem, masło jest zawarte w
mleku, chociaż nie da się go otrzymać bez gotowania, fermentacji i ubijania
mleka. Podobnie, trzcina cukrowa zawiera cukier, ale trzeba poddać ją wyciskaniu
i skręcaniu, aby wydobyć sok. Tak samo, w głębszych warstwach ziemi znajduje
się woda, a olej w nasionach gorczycy. Aby wydobyć wodę, musimy wykopać
studnię, a w celu otrzymania oleju trzeba rozgnieść i wycisnąć nasiona gorczycy. Prakriti to konew maselnicy, sadhana – bijak do ubijania, a dźńana
– powróz zawinięty wokół bijaka sadhany.
Pociągajcie powróz dźńany i ubijajcie
prakriti drążkiem sadhany, a ukaże się boskość utajona w prakriti. Niektórzy ludzie są zbyt
leniwi, aby podjąć ten wysiłek, i ciągle twierdzą, że Bóg nie istnieje. Każde
ludzkie serce zawiera drzewo spełniające życzenia (kalpataru) w postaci boskości. Jest tam też święta krowa
spełniająca życzenia (kamadhenu). Za wszelkie zło, które nas spotyka i za
zgromadzone zasługi odpowiedzialna jest wyłącznie nasza karma (czyny). Grzeszną karmę
można zniszczyć dobrą karmą. Grzechy są
negatywne, a zasługi pozytywne. Ujemną liczbę, taką jak -5, można skompensować
tylko przez dodanie 5 lub większej dodatniej liczby. Negatywny skutek
grzesznego działania można zneutralizować tylko pozytywnym skutkiem chwalebnych
działań. Istnieją dwie metody na poczynienie duchowego
postępu. Są to widhwamsaka marga,
czyli destruktywna ścieżka i widhajaka marga,
czyli konstruktywna ścieżka. Gdy chcecie uprawiać coś na polu, musicie najpierw
wyrwać wszystkie chwasty i wyrównać ziemię. Dalej trzeba ziemię nawodnić, zaorać
i nawieźć. Te prace są destruktywne. Później następuje zasiewanie pola, które
jest konstruktywne i twórcze. Podobnie, ludzkie serce może wydać plon anandy, czyli boskiej błogości, tylko
wtedy, gdy złe myśli zostaną z niego usunięte i wypełni się je czystą miłością.
Musimy porzucić niepożądane cechy, takie jak nienawiść, negatywna krytyka,
zwyczaj obwiniania innych i doszukiwania się u nich wad. Osoba cyniczna nie
doceni dobroci i szlachetności. Jest to jej nieszczęście. Serce można wypełnić
miłością tylko wtedy, gdy oczyści się je z przywar. Roślinę premy (miłości) można wyhodować tylko na
polu nieskazitelnie czystego serca. Te procesy niszczenia są niezbędne dla
duchowego postępu. Oczyszczony sadhaka
(aspirant duchowy), którego serce jest pełne miłości i współczucia, może
przemierzyć ścieżkę medytacji z łatwością i radością zdobywając jednoczącą
wiedzę o Najwyższym Bogu. Mądrość polega na praktycznym stosowaniu
teoretycznej wiedzy w życiu i jego problemach. Możecie nauczyć się na pamięć
wszystkich 700 wersów Bhagawad Gity,
recytować Wedy i czytać purany, ale wszystko to nie zda się na
nic, jeśli nie zastosujecie w praktyce zawartych tam świętych nauk. Gorliwe
studiowanie tych świętych pism będzie daremnym zajęciem, jeśli prawdy w nich
przekazywane nie zostaną zamienione w czyn. Ludzie oddają cześć książce Bhagawad Gita. Z czcią przykładają ją do
oczu, noszą na głowie i mówią o niej z ewangelicznym namaszczeniem. Wielbią
materialną książkę i jej kartki, ale nie jej treść. Książka jest ubóstwiana,
ale zawartość lekceważona. Podobnie, kładzie się nacisk na studia teoretyczne,
a ignoruje ich praktyczne zastosowanie. Są to niewybaczalne złe nawyki. Boskość jest ucieleśniona we wszystkich
stworzeniach i ta fundamentalna prawda powinna znajdować odbicie w praktyce.
Człowiek powinien poszerzać pole swojej miłości, aż obejmie nią całe
stworzenie. Dopiero wtedy zasłuży na to, aby stać się godnym odbiorcą miłości Boga. Kriszna i Ardźuna byli towarzyszami zabaw i
przyjaciółmi przez 84 lata. Żyli, bawili się i śpiewali razem od dzieciństwa,
ale Kriszna nie przekazał Ardźunie bhakti
jogi, karma jogi czy dźńana jogi aż do czasu bitwy na Kurukszetrze.
Esencję Bhagawad Gity wyłożył mu na
polu bitwy podczas starcia armii i w zgiełku walczących wojowników. Jakie głębokie
znaczenie ma wybranie przez Krisznę pola bitwy jako miejsca wielkiego duchowego
zwiastowania Bhagawad Gity? Do czasu
tej bitwy Ardźunę całkowicie pochłaniała pogoń za doczesnymi przyjemnościami i
zajmowanie się przyziemnymi sprawami. Całe życie spędził na zdobywaniu władzy,
bogactwa i prestiżu, ale w obliczu bitwy opadł z sił i ogarnęło go przygnębienie.
Świat wydał mu się wielkim targowiskiem próżności. Stracił zainteresowanie do
wszystkiego i przeżywał głębokie poczucie pustki, bezsensowności i rozpaczy. Uważał,
że grzechem byłoby walczyć przeciwko własnym krewnym, przyjaciołom, starszym i
nauczycielom. Myślał o wycofaniu się i odejściu z pola bitwy. Był pełen udręki,
cierpienia, wątpliwości i rozpaczy. Walka przeciwko własnym kuzynom wydała mu
się najcięższym z grzechów śmiertelnych. Nie chciał zdobyć sławy na tej
bratobójczej wojnie. „Walczyć, czy nie walczyć?” – to był jego problem. Stojąc
przed wielkim dylematem, powiedział do Kriszny: „Straciłem zdolność rozróżniania.
Nie mogę odróżnić dobra od zła. Rozsądek mnie opuścił i nie wiem, co począć.
Znalazłem się w poważnym moralnym i duchowym kryzysie. Poddaję wszystko tobie.
Ratuj mnie z tego trudnego położenia”. W ten sposób Ardźuna stał się śaranagatą (tym, który się poddał) i
pokłonił się przed Kriszną. W tej sytuacji pełnego poddania Ardźuna osiągnął
skupienie na jednym. Stał się godnym odebrania od Kriszny ewangelii życia.
Kriszna najwyraźniej czekał na właściwy moment, by wyłożyć tę wielką Niebiańską Pieśń. Przy wysłuchiwaniu Bhagawad Gity są niezbędne trzy umiejętności: poddanie (śaranagati), skupienie na jednym (ekagrata) i wyrzeczenie się światowych
pragnień (wajragja). Śaranagati to całkowite poddanie się, w
którym wielbiciel składa swoje ciało, umysł, serce i duszę u lotosowych stóp
Boskiego Mistrza. Ekagrata jest to
jednopunktowe skupienie umysłu, w którym wielbiciel swoją niepodzielną uwagę
kieruje na Pana. Inicjacja w ezoteryczny duch Bhagawad Gity wymaga, aby śaranagati
posiadało cechy bezinteresownej miłości i poświęcenia. Trzeba także rozumieć znaczenie dhjany. Dhjana jest godnym zaufania środkiem do osiągania duchowego
postępu. Dzięki dhjanie można uwolnić
się od skutków karmy. Wolność taka
pozwala sadhace posiąść śanti, czyli wewnętrzny spokój. Słodycz
wewnętrznego spokoju czerpie się z owoców dhjany.
Współczesny człowiek szuka śanti, ale
kroczy niebezpieczną ścieżką przemocy i zarozumiałości. Umysł ma niespokojny a
serce wzburzone. Przyczyna tego stanu rzeczy znajduje się w parabdha karmie, czyli karmie nagromadzonej w poprzednich wcieleniach.
Karma ta ściga człowieka niczym ogień
piekielny. Ładunek parabdha karmy
można zniszczyć tylko satkarmą, czyli
dobrymi czynami w obecnym życiu. Perfum używa się, aby zneutralizować brzydki
zapach. Jednak brzydki zapach w istocie nie jest usuwany, jest tylko łagodzony
wonią perfum. Podobnie, szkodliwe skutki przeszłej karmy można stłumić i zneutralizować za pomocą skutków obecnej satkarmy. Karmę można zmazać wyłącznie karmą.
Diament można naciąć tylko innym diamentem. Cierń można usunąć tylko za pomocą
innego ciernia. Moc dharany
(koncentracji i determinacji) umożliwia sadhace
usunięcie z serca wszelkiego zła i osadzenie w to miejsce cnót. Dharana prowadzi do dhjany. Innymi słowy, koncentracja prowadzi do kontemplacji i asymilacji,
a te z kolei prowadzą do medytacji.